ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΤΣΙΜΕΝΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΔΟΝΙΦΤΗ
Η Περιφέρεια Αττικής σχεδιάζει το τσιμέντωμα των τελευταίων 800 μέτρων φυσικής κοίτης του Ποδονίφτη. Θα τους αφήσουμε;
Στις 2 Οκτωβρίου 2019 εκδικάζεται στο Συμβούλιο της Επικρατείας η αίτηση ακύρωσης της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων για το τσιμέντωμα των τελευταίων 800 μέτρων φυσικής κοίτης του Ποδονίφτη στην περιοχή των δήμων Ν. Φιλαδέλφειας-Ν. Χαλκηδόνας και Αθηναίων. Την προσφυγή στο ανώτατο δικαστήριο έχουν κάνει 49 κάτοικοι της περιοχής και ο σύλλογος “Ροή, Πολίτες υπέρ των Ρεμάτων”.
Στόχος των προσφευγόντων και των προσφευγουσών είναι να μην πραγματοποιηθεί το έργο που σχεδίασε η προηγούμενη διοίκηση της Περιφέρειας Αττικής και ενέκρινε η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, το οποίο μετατρέπει μια από τις τελευταίες φυσικές περιοχές του Λεκανοπεδίου, που φιλοξενεί αξιόλογη χλωρίδα και πανίδα, σε τσιμεντένιο οχετό – ένα πρώτο βήμα για την ολική εξαφάνιση του ρέματος Ποδονίφτη, που θα σημάνει την περιβαλλοντική υποβάθμιση της περιοχής και τη συμπερίληψή της στους ευρύτερους “αναπτυξιακούς” σχεδιασμούς που εξελίσσονται εκεί.
Το έργο παρουσιάζεται από την Περιφέρεια Αττικής ως “αντιπλημμυρικό”, ενώ σύμφωνα με ειδικούς επιστήμονες, ο τρόπος που έχει σχεδιαστεί εμπεριέχει το ρίσκο να συμβεί το αντίθετο: να πλημμυρίζει ένα σημείο που δεν έχει πληγεί από πλημμύρες εδώ και δεκαετίες.
Οι πολίτες προσέφυγαν στο ανώτατο δικαστήριο αφού εξάντλησαν τα διαθέσιμα μέσα κατά τη δημόσια διαβούλευση: η Περιφέρεια Αττικής αποδείχτηκε αποφασισμένη να προχωρήσει σε περιβαλλοντική καταστροφή παρά την εκτεταμένη επιχειρηματολογία, ενώ την καταστροφή επικύρωσε και η κεντρική κυβέρνηση, δια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής. Οι προσφεύγοντες και προσφεύγουσες έχουν στο πλευρό τους τόσο τις σύγχρονες επιστημονικές αντιλήψεις και διαθέσιμες τεχνικές μεθόδους, όσο και τη νομολογία του ΣτΕ, που σε παλαιότερη υπόθεση και πάλι για τον Ποδονίφτη είχε κρίνει ότι: “Είναι ζωτική ιδίως η σημασία των ρευμάτων που έχουν ενσωματωθεί στους οικισμούς. Με τα δεδομένα αυτά, τα ρεύματα, ασχέτως του κατά περίπτωση νομικού καθεστώτος των […], αποτελούν κοινοχρήστους χώρους, εφ ών απαγορεύονται επεμβάσεις θίγουσες την κατά τα άνω λειτουργίαν των” (ΣτΕ 1801/1995).
Η παραρεμάτια ζώνη πρασίνου του Ποδονίφτη, πέρα από την περιοχή των 800 μέτρων που αναφέρθηκε προηγούμενα, συνεχίζεται για άλλα 800 μέτρα ανάντη, έως τα νότια όρια του Άλσους της Νέας Φιλαδέλφειας, αλλά και κατά μήκος του παραποτάμου του Γιαμπουρλά, που ρέει βορειότερα για 400 μέτρα περίπου στη φυσική του κοίτη. Έτσι διασώζεται μια μοναδικής αξίας πράσινη ζώνη με μήκος 3 χιλιόμετρα και έκταση 520 στρέμματα περίπου, με σημαντική επιρροή στο μικροκλίμα και την ποιότητα του περιβάλλοντος στην ευρύτερη περιοχή.
Το έγκλημα της τσιμεντοποίησης
Το προγραμματιζόμενο έργο τσιμεντοποίησης του Ποδονίφτη συνιστά έγκλημα, όχι μόνο σε βάρος του φυσικού περιβάλλοντος, της αισθητικής του τοπίου, αλλά και της ποιότητας ζωής και ασφάλειας των πολιτών. Έχει μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στη χλωρίδα και πανίδα του ρέματος, στο μικροκλίμα της περιοχής, την ατμόσφαιρα, τον υπόγειο υδροφορέα και την αντιπλημμυρική προστασία των πολιτών για τους ακόλουθους λόγους:
- Ο τσιμεντένιος αγωγός όπως εμφανίζεται στη μελέτη του έργου έχει μικρότερη διατομή από τη φυσική κοίτη και κατά συνέπεια μπορεί να διευθετήσει λιγότερο νερό.
- Η Περιφέρεια επιχειρεί την οριοθέτηση του ρέματος όχι με βάση κάποια μελέτη του πλημμυρικού κύματος (δηλαδή πού μπορεί να φτάσει το νερό σε περίπτωση πλημμύρας), αλλά σύμφωνα με τη διαμορφωμένη κατάσταση στα πρανή από τα υφιστάμενα κτίσματα και κατασκευές που έχουν εισβάλλει στη παραρεμάτια ζώνη. Πολλά απ’ αυτά είναι παντελώς αυθαίρετα αλλά δεν εκκινεί τη διαδικασία απομάκρυνσή τους.
- Στην μελέτη δεν υπάρχει σαφής καταγραφή των 150 δένδρων ύψους 12-20 μέτρων που θα κοπούν. Για τα πουλιά η μελέτη προβλέπει ότι … θα πάνε αλλού ενώ για την υπόλοιπη πανίδα, σιγή ασυρμάτου.
- Δεν εξετάζονται καθόλου οι ιστορικοί χάρτες και οι αεροφωτογραφίες του πρώτου μισού του προηγούμενου αιώνα, έτσι ώστε να εκτιμηθεί ορθά ο ζωτικός χώρος του ποταμού, να εντοπιστούν οι αυθαίρετες επεκτάσεις και χρήσεις εντός του και να προσδιοριστούν οι πλημμυρικές του ζώνες.
- Αποσιωπάται επιμελώς ότι η υδρολογική λεκάνη του Ποδονίφτη έχει μειωθεί κατά τα ¾ περίπου μετά την κατασκευή της Αττικής Οδού. Κατά συνέπεια είναι λανθασμένες όλες οι αναφορές στη μελέτη της Περιφέρειας περί κινδύνου πλημμύρας.
- Το έργο της τσιμεντοποίησης της κοίτης του του Ποδονίφτη, αντίκειται στα προβλεπόμενα στο Ν. 4014/11 περί ύπαρξης περιβαλλοντικού ισοζυγίου σε όλα τα εκτελούμενα έργα.
- Ακόμη κι αν υποτεθεί ότι ένα τέτοιο έργο είναι αναγκαίο, είναι ακατανόητο γιατί προαποκλείστηκε από την μελέτη το σενάριο της διευθέτησης του ρέματος με χωμάτινη κοίτη, που να συνάδει με τις αντίστοιχες αντιλήψεις που κυριαρχούν στο διεθνές πλαίσιο και που προβλέπει πλέον και η ελληνική νομοθεσία.
- Η μελέτη της Περιφέρειας περιορίζεται σε ευχολόγια σχετικά με την περιβαλλοντική αποκατάσταση και δεν εμφανίζει στον προϋπολογισμό του έργου σχετικό κονδύλι.
Αντιπροτείνουμε:
- Τα αντιπλημμυρικά έργα οφείλουν να δίνουν περισσότερο χώρο στα ποτάμια και όχι να τα περιορίζουν. Να αναβαθμίζουν τις περιοχές διέλευσης και να τις αναδεικνύουν αισθητικά και όχι να τις τσιμεντοποιούν και να τις καταστρέφουν.
- Έργα συγκράτησης του νερού της βροχής σε όλο το μήκος της υδρολογικής λεκάνης, από τις πηγές στο βουνό έως τις εκβολές: αναδασώσεις, φράγματα μικρής κλίμακας και κόστους με φυσικά υλικά, παραποτάμια πάρκα ανάσας και ασφαλούς εκτόνωσης των πλημμυρικών φαινομένων, σταθεροποίηση πρανών με φυτεύσεις, υδροσπορά κλπ.
- Απαλλοτριώσεις οικοπέδων και καθαιρέσεις κτισμάτων που βρίσκονται εντός των φυσικών οριογραμμών (βάσει πλημμυρικού κύματος κι όχι υφιστάμενων κτισμάτων) του ρέματος, με αποζημίωση νόμιμων δικαιούχων και απομάκρυνση οχλουσών χρήσεων.
- Αμεσα διεύρυνση των ρεμάτιων και παραρεμάτιων ζωνών και φυτεύσεις.
- Υδατοπερατές επιστρώσεις στους δρόμους πέριξ του ρέματος.
- Έργα και μέτρα αποτροπής της ρύπανσης ώστε το ποτάμι να ρέει καθαρό και χωρίς να αναδύονται οσμές.
Ποδονίφτης SOS
Ποδονίφτης, ρε(ύ)μα κριτικής των καιρών και δράσης
