ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΑΤΤΙΚΗΣ κ. ΡΕΝΑΣ ΔΟΥΡΟΥ, ΜΕ ΤΙΤΛΟ: «ΠΕΝΤΕ ΟΜΙΛΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ»
Το βιβλίο της Περιφερειάρχη Αττικής, κ. Ρένας Δούρου, με τίτλο: «Πέντε ομιλίες για το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις «Λιβάνη», παρουσιάστηκε το βράδυ της Πέμπτης (9/5), στον κατάμεστο από κόσμο χώρο του Polis Art Café, στη «Στοά του Βιβλίου», στην Αθήνα.
O κ. ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Η εκδήλωση ξεκίνησε με χαιρετισμό που απεύθυνε ο βουλευτής Σάμου του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., κ. Δημήτρης Σεβαστάκης, εκπροσωπώντας τον Πρόεδρο της Ελληνικής Βουλής κ. Νίκο Βούτση, αναφέροντας πως: «Θεωρώ ότι τα κείμενα της Ρένας Δούρου, που είναι ούτως ή άλλως πολύπλευρη και ανεξίθρησκη στον τρόπο που διαχειρίζεται τον δημόσιο λόγο, αυτά τα κείμενα νομίζω ότι συγκροτούν ένα πρώτης τάξεως εργαλείο και, επίσης, μια εξαιρετική αφορμή να συναντιόμαστε.».
Ο κ. ΛΙΒΑΝΗΣ
Αμέσως μετά, τον λόγο έλαβε ο εκδότης κ. Ηλίας Λιβάνης, λέγοντας πως: «Έχω τη χαρά, αλλά και την τιμή, να είμαστε εκδότες του βιβλίου της κ. Ρένας Δούρου, με τον τίτλο, όπως είδατε: «Πέντε Ομιλίες για το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων». Ένα βιβλίο μικρό, αλλά εξαιρετικά σημαντικό και εξαιρετικά συμπυκνωμένο. Το βιβλίο το κοσμούν δύο πρόλογοι: Ο πρόλογος του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλου, καθώς και του Προέδρου του Ισραήλ κ. Ρεουβέν Ριβλίν. Ένα βιβλίο, το οποίο βάζει τα θεμέλια για να συνειδητοποιήσουμε όλοι και όλες μας το τι ακριβώς συνέβη τότε, εκείνες τις εποχές τις πάρα πολύ κακές και πάρα πολύ άγριες, στους Εβραίους οι οποίοι ζούσαν στην Ελλάδα και ήταν στην ουσία Έλληνες.», ευχήθηκε καλή επιτυχία στην προσεχή εκλογική μάχη της κ. Ρένας Δούρου και ολοκλήρωσε διαβάζοντας το βιογραφικό της.
Η κ. ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ
Ακολούθως, η δημοσιογράφος κ. Ελένη Τσερεζόλε, η οποία συντόνισε και την παρουσίαση, ανέφερε μεταξύ άλλων πως: «Δυο λόγια για το βιβλίο: Είναι οι 5 ομιλίες, που εκφώνησε η Περιφερειάρχης από το 2015 ως και φέτος στην Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Ελλήνων Εβραίων. Έχει μια ιδιαιτερότητα το βιβλίο, ότι κοσμείται από δύο προλόγους των δύο Αρχηγών Κρατών: της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Κράτους του Ισραήλ. Και αυτό ήταν μια ιδιαίτερη τιμή που περιποίησαν στην Περιφερειάρχη και ότι η ίδια η Περιφερειάρχης είχε επιλέξει από την αρχή να δώσει μια ιδιαίτερη έμφαση σ’ αυτή την Ημέρα Μνήμης, η οποία εορτάζεται από το 2004 μεν, αλλά ήταν πάντα σε ένα πλαίσιο τυπικό. Με την ανάληψη της ευθύνης της Περιφέρειας από την κ. Δούρου αυτό το τυπικό πήρε μία πιο ουσιαστική και πιο εμβληματική έκφραση.».
Η κ. ΜΑΥΡΕΑ, ο κ. ΣΟΥΣΗΣ
Κατόπιν, η ηθοποιός του Θεάτρου Τέχνης κ. Ιωάννα Μαυρέα διάβασε δύο αποσπάσματα από τις εισαγωγές των δύο Προέδρων της Ελλάδας και του Ισραήλ και στη συνέχεια, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Απογόνων των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος, κ. Μάριος Σούσης, αφού ευχαρίστησε θερμά την κ. Δούρου για την έκδοση του βιβλίου της, τονίζοντας πως: «Συμβάλλει στη μνημόνευση της τραγικής ιστορίας του Ολοκαυτώματος.», επισήμανε μεταξύ άλλων πως: «Το Ολοκαύτωμα, δεν είναι μόνο το ολοκαύτωμα του Εβραϊκού λαού. Είναι το στίγμα για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Όταν μου προτάθηκε να μιλήσω στην εκδήλωση για το βιβλίο για το Ολοκαύτωμα, νόμιζα ότι ήταν μία προεκλογική κίνηση. Όταν διάβασα το βιβλίο της διαπίστωσα ότι πρόκειται για ένα έργο σημαντικό, ανεξάρτητο πολιτικής τοποθέτησης, και γι’ αυτό την ευχαριστούμε, που μας προσέφερε αυτό το βιβλίο. Είχα παρακολουθήσει κατά το παρελθόν όλες τις ομιλίες της κ. Δούρου και θυμάμαι ότι έμεινε η ομιλήτρια στη συνείδησή μου σαν ένας αξιόλογος άνθρωπος, ο οποίος έχει καταγράψει το Ολοκαύτωμα όχι μόνο σαν την απώλεια των Ελλήνων Εβραίων, αλλά και σαν την ουσία της γερμανικής βαρβαρότητας, και την αναγκαιότητα του να μην ξεχνάμε. Αναφέρεται στις επιπτώσεις πάνω στη συνείδηση της ανθρωπότητας, αλλά και στον αγώνα της διατήρησης της μνήμης, με σκοπό αυτή να γίνεται σαν όπλο της νεολαίας κατά του φανατισμού, του φασισμού, της μισαλλοδοξίας. Οι ομιλίες της με είχαν εντυπωσιάσει και γι’ αυτό δέχτηκα με πολλή ευχαρίστηση να μιλήσω για το βιβλίο.».
Επίσης, ο κ. Σούσης αναφέρθηκε ξεχωριστά στο περιεχόμενο και των 5 ομιλιών της κ. Δούρου, οι οποίες καταγράφονται στο νέο βιβλίο της, και ολοκλήρωσε λέγοντας πως: «Θέλω να ευχαριστήσω στο πρόσωπο της κ. Δούρου όλη την κυβέρνηση για τη στάση της ενώπιον του Ολοκαυτώματος και των Εβραίων της Ελλάδας, να της ευχηθώ υγεία, μακροημέρευση και ικανότητα να συνεχίσει το λαμπρό της έργο.».
Ο κ. ΛΙΑΚΟΣ
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με τον Ιστορικό, κ. Αντώνη Λιάκο, ο οποίος είπε μεταξύ άλλων πως: «Θα ήθελα να πω ότι τιμάμε τη Ρένα Δούρου όχι μόνο για το εξαιρετικό αυτό βιβλίο, αλλά και για τη δουλειά την οποία έχει κάνει όλα αυτά τα χρόνια για τη μνήμη και για τη μνήμη της κατοχής, υποστηρίζοντας σε μια δημόσια ιστορία η οποία φέρνει στις μνήμες τα γεγονότα εκείνα κοντά στον καθημερινό πολίτη όχι με έναν τρόπο ιερατικό και επίσημο, αλλά με έναν τρόπο όπως είναι π.χ. οι περίπατοι στην Αθήνα, εκθέσεις, με πολλούς τρόπους εκδηλώσεις, οι οποίοι κατά κάποιον τρόπο εξοικειώνουν το κοινό με την ιστορία μας. Και αυτό είναι το κυρίως ζητούμενο. Γιατί ξέρετε ότι η ιστορία του Ολοκαυτώματος είχε αποσιωπηθεί για πάρα πολλά χρόνια. Είχε αποσιωπηθεί όχι γιατί οι άνθρωποι απλώς ήταν ναζί ή οτιδήποτε άλλο, αλλά είχε αποσιωπηθεί γιατί θεωρούταν κάτι το οποίο δεν αφορούσε την ελληνική Ιστορία.», προσθέτοντας πως: «Υπάρχει μία ιστορία, η οποία είναι μπλεγμένη, υφασμένη κατά κάποιον τρόπο, η Ιστορία η ελληνική με την Ιστορία την Εβραϊκή. Και θα πρέπει και στα σχολεία και στη δημόσια ιστορία αυτό να το τονίζουμε.» και ολοκλήρωσε λέγοντας πως: «Νομίζω ότι αυτό το βιβλίο της Ρένας Δούρου είναι ακριβώς αυτό που έχει ως στόχο: Την αναβάπτιση και αναβάθμιση της μνήμης. Και ως συγγραφέας και ως δημόσιο πρόσωπο με τη δουλειά την οποία έχει κάνει όλα αυτά τα χρόνια.».
Ο κ. ΜΙΖΑΝ
Στη συνέχεια, ο Γενικός Γραμματέας της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθήνας, κ. Ζοζέφ Μιζάν, απεύθυνε έναν σύντομο χαιρετισμό, λέγοντας πως: «Κάθε χρόνο, όπως ειπώθηκε, στις 27 Ιανουαρίου, διοργανώνεται η Ημέρα Μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος, η οποία είναι συνδιοργάνωση της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών με την Περιφέρεια Αττικής. Αισθάνομαι, λοιπόν, την υποχρέωση, ως Κοινότητα, να ευχαριστήσω την κ. Δούρου και τους συνεργάτες της, διότι στην προσπάθειά μας αυτή η εκδήλωση να μην είναι απλά μια εκδήλωση μνήμης, αλλά να θίγει καίρια θέματα, που αφορούνε όλο αυτό το έγκλημα, ήτανε πάντα πολύτιμοι συμπαραστάτες και υποστηρικτές. Το δεύτερο που ήθελα να πω είναι να προτείνω σε όλους σας να διαβάσετε αυτό το βιβλίο. Είχα την χαρά να ακούσω και τις πέντε ομιλίες. Δεν θα έχετε, δυστυχώς, τη συναισθηματική φόρτιση, που είχε η κ. Δούρου όταν τις διάβαζε, που είναι εξίσου σημαντικό, αλλά θα βρείτε πάρα πολύ σημαντικά λόγια. Για μας τους Εβραίους η έννοια «Ολοκαύτωμα Άουσβιτς» είναι κομμάτι πια, δυστυχώς, του D.N.A. μας. Δεν υπάρχει κανένας από εμάς που να μην έχει μία προσωπική ή οικογενειακή ιστορία να διηγηθεί. Το γεγονός, όμως, ότι η κ. Δούρου κάνει αυτό το βήμα και βγάζει αυτό το βιβλίο, συμβάλλει πολύ περισσότερο σ’ αυτό που όλοι συμφωνήσαμε, και ειπώθηκε νομίζω, ότι ο μόνος τρόπος για να γίνει το «ποτέ ξανά» πραγματικότητα είναι η Παιδεία.».
Η κ. ΔΟΥΡΟΥ
Ακολούθως, η κ. Μαυρέα ανέγνωσε ένα μικρό απόσπασμα από την ομιλία του 2018 της κ. Δούρου, που υπάρχει καταγεγραμμένη στο βιβλίο, και αμέσως μετά τον λόγο έλαβε η Περιφερειάρχης Αττικής κ. Ρένα Δούρου, λέγοντας πως: «Ήταν, είναι και θα είναι ένα ηθικό χρέος, ένα επιβεβλημένο καθήκον, θα μου επιτρέψετε, μία προσωπική υποχρέωση στη μνήμη όλων εκείνων που χάθηκαν για πάντα. Στη μνήμη όχι μόνο των Ελλήνων Εβραίων, αλλά όλων των Εβραίων, που χάθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου, που άφησαν την τελευταία τους πνοή, απλά και μόνο επειδή «οι Εβραίοι είχαν διαπράξει το αποτρόπαιο έγκλημα να γεννηθούν», και οι ναζί αρνούνταν στους Εβραίους το δικαίωμα να υπάρχουν πάνω στη Γη όλοι μέχρι ενός. Και είναι ένα προσωπικό χρέος για έναν ακόμα λόγο: Ο λόγος είναι ο ίδιος ο πατέρας μου, ο οποίος δεν ήτανε μορφωμένος, δεν είχε την τύχη ως γενιά του πολέμου να μορφωθεί, και είναι αυτός που μου έμαθε την Ιστορία και με δίδαξε τον απόλυτο σεβασμό στην ιερότητα της ανθρώπινης ζωής., πέρα από κάθε είδους διακρίσεις. Απόλυτο σεβασμό στους Εβραίους γείτονες, που από τη μια μέρα στην άλλη χάθηκαν, απόλυτο σεβασμό απέναντι στην τραγωδία του Ολοκαυτώματος, σε μια εποχή που ακόμη κάποια πράγματα λέγονταν.».
Επίσης, η κ. Δούρου επισήμανε μεταξύ άλλων πως: «Ο σεβασμός δεν είναι αρκετός. Και στις μέρες που ζούμε, μέρες που η «λερναία ύδρα» του αντισημιτισμού, του ναζισμού, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας σηκώνει ξανά τα πολλά της κεφάλια και επιχειρεί να κυκλώσει και να υπονομεύσει τη δημοκρατία, ο σεβασμός στη μνήμη των Εβραίων θυμάτων του Ολοκαυτώματος δεν είναι ούτε εύκολη, ούτε μονοσήμαντη υπόθεση. Είναι μία κοινωνική υπόθεση, είναι ένας πολυεπίπεδος αγώνας. Ένας αγώνας που αφορά τη μνήμη, τη γνώση, τη δράση και ένας αγώνας που δεν αφορά μια χώρα ή έναν λαό. Αλλά μέρα που ‘ναι, αφορά πρωτίστως την Ευρώπη, την Ήπειρο του Διαφωτισμού, αλλά και του Ολοκαυτώματος. Κοιτάξτε με πόσα διαφορετικά πρόσωπα υπάρχει. Και υπάρχει και η απόλυτα δικαιολογημένη αίσθηση, το συνειδητοποιούμε αυτό ειδικά σήμερα: Ημέρα της Ευρώπης και Ημέρα Νίκης κατά του φασισμού, ότι η Ευρώπη όσο απομακρύνεται από την αντιφασιστική νίκη στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τόσο αυτή πλησιάζει περισσότερο στον φασισμό. Και αν συμβεί κάτι τέτοιο, κι αν οι επερχόμενες Ευρωεκλογές είναι πολύ πιθανόν να επιβεβαιώσουνε την αίσθηση αυτή όσον αφορά τουλάχιστον την άνοδο κάποιων ακροδεξιών κομμάτων, αυτό θα σημαίνει ήττα του ανθρωπισμού και ύβρη για τα εκατομμύρια των θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Θα ηττάται το πρόσωπο του Διαφωτισμού και θα ενθαρρύνει το πρόσωπο του Ολοκαυτώματος, που έχει η Ευρώπη και δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό. Γι’ αυτόν τον λόγο νομίζω ότι έχουμε όλες και όλοι την υποχρέωση της ανάληψης πρωτοβουλιών σε όλα τα επίπεδα, καθένας απ’ τη θέση ευθύνης του.», διευκρίνισε πως: «Χρειαζόμαστε περισσότερη γνώση, χρειαζόμαστε μεγαλύτερη συνειδητοποίηση να δώσουμε εμείς τις απαντήσεις, που πλέον δεν μπορούν να δώσουνε οι μάρτυρες των στρατοπέδων του θανάτου, εκείνοι που επέζησαν αλλά πλέον εκλείπουν. Να δώσουμε εμείς τις απαντήσεις στον ιστορικό αναθεωρητισμό, που χωρίς αιδώ επιχειρεί να παραχαράξει την ιστορική πραγματικότητα.» και τόνισε πως: «Το έχω πει σε όλους τους τόνους, το έχω αναφέρει και σε μία από τις ομιλίες μου, ότι ο αγώνας αυτός δεν είναι εύκολος. Η άγνοια έχει συσσωρευτεί, η λήθη τείνει να γίνει κανονικότητα.».
Κατόπιν, η κ. Δούρου τόνισε μεταξύ άλλων πως: «Χρειαζόμαστε αναχώματα μνήμης. Ισχυρά αναχώματα, που αφορούν πρώτα και κύρια τους νέους. Και δεν σας κρύβω, όπως εξήγησα και στους δύο Προέδρους των Κρατών, ότι η απόφαση για να εκδοθεί αυτό το ολιγοσέλιδο εγχειρίδιο, έχει να κάνει κυρίως με τους νέους ανθρώπους. Δεν υποτιμώ κανέναν και καμία από μας, που έχουμε αφήσει πίσω μας και την πρώτη και τη δεύτερη νεότητα (Μιλάω πρώτα και κύρια για τον εαυτό μου), αλλά νομίζω ότι σε εκείνους πρέπει να εξηγούμε ξανά και ξανά, να τους διδάσκουμε την αλήθεια του Ολοκαυτώματος, να τους μαθαίνουμε τα γεγονότα, να τους καθιστούμε κοινωνούς της γνώσης, να αναλάβουμε την ευθύνη ότι κάπου κόπηκε το νήμα της Παιδείας, της μόρφωσης και της γνώσης, κάπου δεν υπήρξαμε τόσο αφυπνισμένοι και αφυπνισμένες.», πρόσθεσε πως: «Άρα, λέω ότι η γνώση και η μνήμη είναι τα καλύτερα αντίδοτα κατά του ναζισμού και του αντισημιτισμού και κατά των νοσταλγών τους, των εχθρών ουσιαστικά της δημοκρατίας, που σήμερα τολμούν, και μάλιστα εδώ, σε μία χώρα που έχει ματώσει στη Βιάννο και στα Καλάβρυτα, στην Κάρδανο, να σηκώνουν κεφάλι, να βρίσκονται στη βουλή, να βρίσκονται στην ευρωβουλή, να βεβηλώνουν μνημεία και τάφους, να ρυπαίνουν με αντισημιτικά έντυπα. Άρα, γνώση και μνήμη είναι ό,τι πρέπει να ενσταλάξουμε στους νέους, για το αύριο του τόπου, για το αύριο της Ευρώπης.» και ολοκλήρωσε ευχαριστώντας τους συνεργάτες της, καθώς και όλες και όλους όσοι συνέβαλλαν στην έκδοση του παρουσιαζόμενου βιβλίου.
ΠΑΡΟΥΣΙΕΣ
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως την εκδήλωση παρακολούθησαν μεταξύ άλλων: Ο υπουργός Εξωτερικών κ. Γιώργος Κατρούγκαλος, η υφυπουργός Εσωτερικών κ. Μαρίνα Χρυσοβελώνη, ο βουλευτής Β΄ Αθηνών του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και πρώην υπουργός κ. Γιάννης Μπαλάφας, οι βουλευτές Β΄ Αθηνών του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. κ.κ. Χαρά Καφαντάρη και Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, ο πρώην υπουργός κ. Αντώνης Κοτσακάς, ο Διευθυντής της Κ.Ο. του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. κ., Κώστας Ζαχαριάδης, ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου κ. Θεόδωρος Σχινάς, οι Αντιπεριφερειάρχες κ.κ. Ερμίνα Κυπριανίδου (Κεντρικού Τομέα Αθηνών), Χρήστος Καπάταης (Νότιου Τομέα Αθηνών), Παναγιώτης Χατζηπέρος (Νήσων), Σοφία Κορωναίου (Βόρειο Τομέα Αθηνών), Σπύρος Τζόκας (Δυτικού Τομέα Αθηνών), Χρήστος Καραμάνος (Οικονομικών), Εύη Αποστολάκη (Πολιτισμού) και Νάσος Αναγνωστόπουλος (Κλιματικής Αλλαγής), ο Δήμαρχος Αιγάλεω κ. Δημήτριος Μπίρμπας, οι Περιφερειακοί Σύμβουλοι κ.κ. Φώτης Χρυσικός, Ελισάβετ Τασούλη και Κατερίνα Κρητικού, ο Πρόεδρος του Εμπορικού και Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών (Ε.Β.Ε.Α.) κ. Κωνσταντίνος Μίχαλος, καθώς και η Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείου «Αλεξάνδρου Σούτσου» κ. Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα.
Παναγιώτα Σούγια