Συνέντευξη με τον Κ. ΜΕΛΛΙΔΗ στο ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΑΓΟΡΑΣ Ν. ΙΩΝΙΑΣ 2000
Ο Κώστας Μελλίδης είναι πρόεδρος του συνδέσμου Υφαντουργών, βιοτεχνών και μικροβιομηχάνων Ν. Ιωνίας και πέριξ. Μας μίλησε για το παρελθόν της βιοτεχνίας στη Ν. Ιωνία, για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο κλάδος των βιοτεχνών κλωστοϋφαντουργίας, αλλά και για το πώς βλέπει το μέλλον της βιοτεχνίας στην περιοχή μας.
Πανόραμα:Από πότε χρονολογείται η βιοτεχνία στη Ν. Ιωνία;
Κ. Μελίδης: Αμέσως μετά τον ερχομό των Μικρασιατών στην ευρύτερη περιοχή της Ν. Ιωνίας άρχισαν να δημιουργούνται και οι πρώτες βιοτεχνίες. Δεν έχουμε, δυστυχώς, στοιχεία για τον ακριβή αριθμό των βιοτεχνιών την εποχή εκείνη. Στοιχεία υπάρχουν από το 1966-67 οπότε και υπήρχαν περίπου 620 βιοτεχνίες σε όλη την Αττική. Αντιπρόσωπος πάντοτε του συνδέσμου των βιοτεχνιών ήταν η Ν. Ιωνία η οποία είχε τότε και τις περισσότερες βιοτεχνίες. Παράλληλη ή σχεδόν παράλληλη ήταν η δράση της βιομηχανίας στην περιοχή η οποία απασχολούσε από εκείνη την εποχή πολλούς πρόσφυγες.
Πανόραμα: Ποια ήταν η καλύτερη και ποια η χειρότερη περίοδος για την βιοτεχνία στη Ν. Ιωνία;
Κ. Μελλίδης: Την περίοδο μεταξύ 1960-85 σημειώθηκε η μεγαλύτερη ανάπτυξη στον κλάδο της βιοτεχνίας. Τότε οι βιοτεχνίες όλων των ειδών ευημερούσαν. Αντίθετα, η βιοτεχνία άρχισε να σημειώνει κάθετη πτώση από τα τέλη της δεκαετίας του 80 και έπειτα.
Πανόραμα: Πόσες βιοτεχνίες αριθμεί σήμερα η ευρύτερη περιοχή της Ν. Ιωνίας;
Κ. Μελλίδης: Γύρω στις 140 βιοτεχνίες στον χώρο της κλωστοϋφαντουργίας. Το ανθρώπινο δυναμικό που απασχολείται σήμερα στον κλάδο της βιοτεχνίας δεν ξεπερνά τα 600 άτομα, ενώ στο παρελθόν είχε φτάσει τις 15.000.
Πανόραμα: Ποιοι παράγοντες συνετέλεσαν στην συρρίκνωση της βιοτεχνίας;
Κ. Μελλίδης: Η συρρίκνωση αυτή ξεκίνησε από τη στιγμή που έπαψαν να ισχύουν οι ποσοστώσεις στα εισαγώμενα από τρίτες χώρες προϊόντα που ίσχυαν μέχρι τότε. Υπήρχαν δηλ. περιορισμοί στην ποσότητα που έπρεπε να εισάγεται από το εξωτερικό. Από τη στιγμή που έπαψε να ισχύει αυτό το μέτρο, τα καταστήματα προτιμούν να πωλούν εισαγόμενα προϊόντα λόγω της διαφοράς του κόστους παραγωγής. Και θέτω εδώ το παράδειγμα της Τουρκίας. Ενώ ο βασικός μισθός στην Ελλάδα είναι 140.000 δρχ. Στην Τουρκία ο αντίστοιχος μισθός είναι 30.000 – 40.000 δρχ. Επόμενο, είναι το κόστος παραγωγής στην Τουρκία να είναι πολύ χαμηλότερο.
Πανόραμα: Πώς βλέπετε το μέλλον της βιοτεχνίας εν όψει του 2000;
Κ. Μελλίδης: Σε όλα τα πράγματα υπάρχει ακμή και παρακμή. Αυτή τη στιγμή διανύουμε την περίοδο της παρακμής στον κλάδο της βιοτεχνίας και συγκεκριμένα της κλωστοϋφαντουργίας. Η παρακμή αυτή έχει ήδη ξεπεράσει τη μια δεκαετία ζωής. Την προηγούμενη χρονιά, η βιοτεχνική παραγωγή έδειξε κάποια σημεία σταθεροποίησης και πιστεύω ότι και τα επόμενα 3 με 4 χρόνια θα συνεχιστεί η ίδια σταθεροποιητική τάση. Είμαι, όμως, της άποψης ότι κάποιες βοτεχνίες που βλέπουν μπροστά, ότι το σύνολο των 140 βιοτεχνιών, θα ανέβουν σταδιακά.
Πανόραμα: Ποιο θα ήταν το μέλλον μιας βοτεχνίας αν πρόκειται ν’ ανοίξει σήμερα;
Κ. Μελλίδης: Το δυσάρεστο είναι ότι εδώ και μια τουλάχιστον δεκαετία, δεν έχουν ιδρυθεί νέες βιοτεχνίες. Σήμερα, αν ιδρυθεί μια καινούργια, μικρή βιοτεχνία είναι πολύ δύσκολο να επιβιώσει, σε ποσοστό 99%. Θα πρέπει να έχει γνώσεις του αντικειμένου πριν καν ξεκινήσει. Σήμερα, υπάρχει στα ΤΕΙ Πειραιά Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών και συγκεκριμένα τμήμα Κλωστοϋφαντουργίας. Αντίθετα, οι πιο πολλές βιοτεχνίες δουλεύουν σήμερα εμπειρικά, συνεχίζοντας την τέχνη των πατεράδων τους και όντας βιοτέχνες δεύτερης γενιάς. Μέριμνα, δυστυχώς, δεν υπάρχει από το κράτος. Ο πολεοδομικός σχεδιασμός από το υπουργείο αναγκάζει τις βιοτεχνίες να μεταφερθούν σε βιομηχανικές ζώνες: στα Οινόφυτα, το Λαύριο και τον Ασπρόπυργο. Αυτό σημαίνει πρακτικά κλείσιμο των βιοτεχνιών. Το κόστος είναι πολύ μεγάλο τόσο για τους εργαζόνους σε βιοτεχνίες που θα είναι αναγκασμένοι να μετακινούνται καθημερινά εκτός Αττικής όσο και για τους ίδιους τους βιοτέχνες.
Πανόραμα: Ποια είναι τα μέτρα που πιστεύετε ότι πρέπει να ληφθούν;
Κ. Μελλίδης: Πρέπει να δημιουργηθούν βιοτεχνικά πάρκα μέσα σε κατοικημένες περιοχές που να πλαισιώνονται από όλα εκείνα τα στοιχεία που θα τους επιτρέπουν να δουλεύουν ανενόχλητα, σαν αυτό που δημιουργήθηκε από τον Δήμο Άνω Λιοσίων. Πρέπει να γίνουν δυναμικές κινητοποιήσεις έτσι ώστε να απαιτήσει η Ν. Ιωνία ένα ανάλογο βιοτεχνικό πάρκο το οποίο πρέπει να αναβαθμιστεί και να ενισχυθεί στο σύνολό του. Ο Δήμος Ν. Ιωνίας πρέπει να δράσει δυναμικά απαιτώντας κοινοτικά κονδύλια και πιέζοντας την κυβέρνηση. Επίσης, θα ήταν πολύ χρήσιμο να οργανωθεί μια καμπάνια για τα Ελληνικά προϊόντα, υπό την αιγίδα του Δήμου, των φορέων και των τοπικών μέσων ενημέρωσης.
Πανόραμα: Η ανάπτυξη του εμπορίου έχει επηρεάσει τη βιοτεχνία στη Ν. Ιωνία;
Κ. Μελλίδης: Τα εμπόριο και η ραγδαία ανάπτυξή του βεβαίως και έχει επηρεάσει την πορεία της βιοτεχνίας και ιδιαίτερα το άνοιγμα των σύγχρονων υπέρ-καταστημάτων στα οποία μπορεί κανείς να αγοράσει από καρφίτσα μέχρι φαρμακευτικά προϊόντα. Τα περισσότερα προϊόντα που πωλούνται σε αυτά τα υπέρ-καταστήματα είναι εισαγόμενα, φαντάζεστε τον αντίκτυπο για τις Ελληνικές βιοτεχνίες. Πώς, λοιπόν, θα ζήσει η βιοτεχνία; Ο βιοτέχνης σήμερα αισθάνεται αβεβαιότητα για το μέλλον του έχοντας να παλέψει μέσα σε καθεστώς αθέμιτου ανταγωνισμού. Οι περισσότεροι, σήμερα, ζουν κάτω από την πίεση του ενοικίου με αποτέλεσμα να νιώθουν ανασφαλείς. Αυτό το γεγονός έχει ακόμη μια συνισταμένη: Οι βιοτέχνες, όντας αβέβαιοι για το μέλλον τους, αποφεύγουν να επενδύουν περισσότερα χρήματα στη δουλειά τους, πιστεύοντας ότι ρισκάρουν κι έτσι δεν υπάρχει ανάπτυξη στο χώρο της βιοτεχνίας. Μετά το πρόβλημα της στέγασης οι βιοτεχνίες σήμερα αντιμετωπίζουν και έντονο πρόβλημα εργατικού δυναμικού. Οι οικογενειακές βιοτεχνίες δεν έχουν άμεση ανάγκη να κλείσουν καθώς δεν έχουν ιδιαίτερα μεγάλα λειτουργικά έξοδα. Οι βιοτεχνίες, όμως, που απασχολούν 30-40 άτομα είναι πιο επίφοβο να κλείσουν γιατί έχουν πολλά έξοδα. Ακόμη ένα μεγάλο πλήγμα είναι για τους βιοτέχνες η αβεβαιότητα του φορολογικού που με τις συνεχείς αλλαγές μπερδεύει τους βιοτέχνες. Τέλος, η ΔΕΗ τιμολογεί τις βιοτεχνίες με τον ίδιο τρόπο που τιμολογεί το ρεύμα στα σπίτια, γεγονός ασύμφορο οικονομικά για τους βιοτέχνες. Σημαντικό και ελπιδοφόρο είναι τουλάχιστον το γεγονός ότι από τις βιοτεχνίες που έχουν μείνει σήμερα,τουλάχιστον οι μισές έχουν εκσυγχρονίσει τα μηχανήματά τους, πράγμα που τους επιτρέπει να γίνονται ανταγωνιστικές. Αυτό είναι θετικό σημάδι που δεν το είχαμε πριν από δυο χρόνια. Τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας δεν είναι ακόμη εμφανή και αναμένεται να γίνουν γύρω στα 2004. Η τάση σταθεροποίησης που παρατηρείται σήμερα θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό και από την είσοδο ή όχι της Τουρκίας και κάποιων άλλων ανατολικών χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η είσοδος της Τουρκίας θα μας ξαφνιάσει στην αρχή αρκετά καθώς τα προϊόντα της θα κυκλοφορούν και επίσημα ελεύθερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά μακροπρόθεσμα δεν νομίζω να μας πλήξει άμεσα.
Εύα Σεϊντή
