Μεταρρυθμίσεις και νεανική επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα: Μύθοι και αλήθειες
Περπατώντας κανείς στους δρόμους του ανατολικού Βερολίνου, διασχίζει την μνημειώδη Karl-Marx-Allee, μία τεράστια σοβιετική λεωφόρο, με εντυπωσιακά κτήρια που αντιπροσώπευαν τη δύναμη της Ανατολικής Γερμανίας και του υπαρκτού σοσιαλισμού. Αυτό που δεν γνωρίζουν πολλοί όμως, είναι ότι τα επιβλητικά αυτά κτήρια αποτελούσαν προσόψεις χαμηλότερων, πιο απλών κτισμάτων, και κρύβοντάς τα, καλλιεργούσαν μία κομψή εικόνα προόδου και μεταρρύθμισης. Κάπως έτσι είναι και οι μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα. Όλοι θέλουμε να γίνουν μεταρρυθμίσεις που βελτιώνουν τη ζωή μας και όλα τα πολιτικά κόμματα δηλώνουν ότι θέλουν, και μπορούν να τις εφαρμόσουν. Η πραγματική κατάσταση βέβαια, είναι δυστυχώς τελείως διαφορετική.
Τη βίωσα και εγώ ο ίδιος όταν αποφάσισα να ανοίξω μια επιχείρηση στην Αθήνα. Όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών διατυμπανίζουν ότι εισήγαγαν πληθώρα μεταρρυθμίσεων, μεταξύ άλλων και στον τομέα της αδειοδότησης νέων καταστημάτων. Στην πραγματικότητα όμως, η φαινομενικά fast track διαδικασία που απαιτεί μία online αίτηση μόλις τεσσάρων εγγράφων, απλά προστέθηκε σε μια σειρά από δεκάδες έντυπα, αιτήσεις κα δικαιολογητικά τα οποία απαιτούνταν και παλαιότερα. Το αποτέλεσμα; Η διαδικασία για το άνοιγμα μιας νέας επιχείρησης αντί για δύο με τρεις εβδομάδες, χρειάζεται ούτε λίγο ούτε πολύ ενάμιση χρόνο για να γίνει σωστά, με όλα τα έξοδα παράλληλα να τρέχουν. Πως λοιπόν περιμένουμε να έρθουν ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα την ίδια στιγμή που εμείς οι ίδιοι δυσκολευόμαστε να ξεκινήσουμε μία δουλειά στον τόπο μας;
Έχουμε την τάση να μένουμε προσκολλημένοι στην εικόνα και να παραβλέπουμε την ουσία. Επιμένουμε σε λύσεις επικοινωνιακού χαρακτήρα, χωρίς να διορθώνουμε τα προβλήματά μας στη βάση τους. Πιστεύω στη χώρα μας, στους ανθρώπους της και στις δυνατότητές τους. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι πραγματικές μεταρρυθμίσεις που θα κάνουν τη ζωή μας ευκολότερη, όχι να την περιπλέκουν ακόμα περισσότερο. Αν μια ηλεκτρονική μεταρρύθμιση και ψηφιακή καινοτομία απλά προστίθεται στην υπάρχουσα γραφειοκρατία, τότε τα πράγματα γίνονται μάλλον χειρότερα. Για να γίνουν βέβαια ριζικές αλλαγές, χρειάζονται άνθρωποι σε αρμόδιες θέσεις που γνωρίζουν την ουσία των προβλημάτων μας και δεν αρκούνται σε εύκολες λύσεις για επικοινωνιακούς λόγους. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους αποφάσισα να κατέβω υποψήφιος στις εκλογές της 7ης Ιουλίου. Έχω ζήσει από πρώτο χέρι τι σημαίνει να προσπαθεί κάποιος να κάνει πράγματα στην Ελλάδα, ως επιστήμονας και ως επιχειρηματίας. Δυστυχώς, όπως όλοι και όλες γνωρίζουμε, η ζοφερή εργασιακή πραγματικότητα στη χώρα μας έχει οδηγήσει χιλιάδες νέους στο εξωτερικό.
Όλα τα πολιτικά κόμματα επιδιώκουν να επιστρέψουν οι νέοι επιστήμονες πίσω και να αναστραφεί το brain drain της τελευταίας δεκαετίας. Αναρωτιέμαι βέβαια πόσοι από τους πολιτικούς μας σήμερα γνωρίζουν τι σημαίνει να είσαι νέος εργαζόμενος στην Ελλάδα, ή να ψάχνεις απεγνωσμένα για δουλειά. Για την κατάσταση της αγοράς, τους μισθούς, τις πραγματικές συνθήκες εργασίας. Τη στιγμή που άλλες χώρες επενδύουν σε προγράμματα ολιστικής προσέγγισης στους τομείς της εκπαίδευσης και της απασχόλησης, εμείς βιώνουμε έναν εργασιακό ‘’μεσαίωνα’’ με προοπτική την ημιαπασχόληση των 100 και των 200 ευρώ. Φυσικά, δεν πρόκειται για καινούριο φαινόμενο. Ακόμα και πριν από την κρίση, οι πραγματικοί μισθοί στην Ελλάδα και ιδίως για τους νέους ήταν πολύ χαμηλοί για να ξεκινήσουν οικογένεια, να αποκτήσουν δικό τους σπίτι, να κάνουν πράξη μία φιλόδοξη επιχειρηματική ιδέα. Πάντα υπήρχε από πίσω η στήριξη της ελληνικής οικογένειας. Της ελληνικής οικογένειας που σήμερα λυγίζει οικονομικά. Πως περιμένουμε λοιπόν να στηρίξει τα παιδιά της όπως και στο παρελθόν;
Χρειαζόμαστε νέες θέσεις εργασίας, ποιοτικές θέσεις εργασίας, με δίκαιες αμοιβές. Αυτή είναι η λύση. Αν δεν μπορούμε να τις εξασφαλίσουμε, όχι μόνο δεν πρόκειται να αναστραφεί το brain drain, αλλά θα δούμε ακόμα περισσότερους νέους να φεύγουν στο εξωτερικό. Ημιαπασχόληση με μισθούς πείνας δεν γίνεται να λύσει το πρόβλημα που υπήρχε για δεκαετίες στην Ελλάδα, και για το οποίο κανείς δεν συζητά. Αν δεν ακούγονται προτάσεις πραγματικά μεταρρυθμιστικές, δεν μπορούμε να εξασφαλίσουμε την ποιότητα ζωής που οι νέοι αξίζουν και διεκδικούν.
Η ανάπτυξη με σεβασμό στην κοινωνική δικαιοσύνη και την προστασία των χαμηλών οικονομικά στρωμάτων δεν αποτελεί ουτοπικό στόχο. Μπορεί να επιτευχθεί, εφόσον πρώτα αντιληφθούμε ποια είναι η σημερινή εικόνα της ελληνικής κοινωνίας. Πώς μπορούν να πετύχουν οι μεταρρυθμίσεις αν δεν γνωρίζουμε τους πολίτες της χώρας μας και τις ανάγκες τους; Χρειάζεται να γίνει άμεση χαρτογράφηση της ελληνικής κοινωνίας με όρους του 21ου αιώνα. Ποιές μορφές οικογένειας συναντάμε σήμερα, ποιες είναι οι προτεραιότητες, οι ανάγκες, τα πραγματικά τους προβλήματα; Εν έτει 2019, μιλάμε ακόμα χρησιμοποιώντας λεξιλόγιο της δεκαετίας του 1990, και δεν μπορούμε να προχωρήσουμε με τους ίδιους όρους.
Θέλουμε νέους ανθρώπους, με νέες ιδέες, σε νέες θέσεις. Γι αυτούς τους λόγους κατεβαίνω υποψήφιος στις 7 Ιουλίου με το Κίνημα Αλλαγής στον Βόρειο Τομέα της Β’ Αθήνας.
Κωνσταντίνος Φουτζόπουλος
Σύμβουλος διεθνών σχέσεων και επιχειρηματίας
Facebook.com/foutzopoulos
