Γράφει η κα Μαρία Λάμπρου
Πόσο κατάλληλο είναι το περιβάλλον όπου καλείται να μεγαλώσει ένα παιδί, σήμερα στην Αθήνα: Σε ένα διαμέρισμα που σχεδόν τίποτα δεν μπορεί να αγγίξει , συναναστρεφόμενο σχεδόν πάντα με ενήλικους και κουρασμένους ανθρώπους, χωρίς αλάνες και γειτονιά και με τις λίγες παιδικές χαρές; Χωρίς αδέλφια, ξαδέλφια, φίλους, παππούδες, γιαγιάδες, χωρίς δηλαδή την οικογένεια όπως την γνωρίζαμε εμείς πριν μερικά χρόνια: Με δύο γονείς που όταν γυρνούν στο σπίτι μετά από πολλές ώρες εργασίας, δεν έχουν συνήθως πολλά αποθέματα ψυχικής και σωματικής ενέργειας για να τη μοιραστούν μαζί τους …
Πριν από 35 χρόνια άρχισαν να λειτουργούν στην Αθήνα οι πρώτοι παιδικοί σταθμοί και το 1970 με την 16338/70 υπουργική απόφαση περί εγκρίσεως κανονισμού ιδρύσεως και λειτουργίας παιδικών σταθμών καθορίζεται από την πολιτεία το νομικό πλαίσιο για την λειτουργία τους.
Τόσο ο νόμος πλαίσιο (που ισχύει μέχρι και σήμερα) όσο και η επικρατούσα κατάσταση (εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων) μιλούσαν και εφάρμοζαν φύλαξη και προστασία των βρέφων και των νηπίων.
Έδιναν έτσι τη δυνατότητα σε κάποιους γονείς να αφήσουν τα παιδιά τους στον παιδικό σταθμό, μέχρι να επιστρέψουν από την εργασία τους. Κατω από τέτοιες προϋποθέσεις ο παιδικός σταθμός θεωρείται και ήταν λύση ανάγκης για τον εργαζόμενο γονιό και όχι επιλογή.
Από τότε μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει δραματικά οι συνθήκες με :
α) την μεγαλύτερη συμμετοχή της γυναίκας στην παραγωγή
β) την αλλαγή της δομής της οικογένειας {απουσία παππού, γιαγιάς, άλλων αδελφών}
γ) την έλλειψη της γειτονιάς ιδιαίτερα στις αστικές περιοχές
δ) την ανάπτυξη των κατοικιών με την αστική τους μορφή (πολυκατοικίες και μεγάλα οικιστικά συγκροτήματα), χωρίς ανθρώπινη λειτουργία
Όπως φαίνεται όμως χρειάζεται περισσότερος χρόνος και μεγαλύτερη προσπάθεια για να αλλάξει και η νοοτροπία των ιθυνόντων αυτού του τόπου αλλά και κάποιων που ασχολούνται με το παιδί της προσχολικής ηλικίας.
Ευτυχώς όμως που υπάρχουν άνθρωποι του χώρου με μεράκι, με ευαισθησίες και με πολύ πείσμα και οι οποίοι πάλεψαν και εξακολουθούν να παλεύουν για την αναβάθμιση του θεσμού του παιδικού σταθμού.
Πρωταγωνιστικό ρόλο στην προσπάθεια για αναβάθμιση του χώρου έπαιξαν τα μέλη του Πανελληνίου Συλλόγου Ιδιωτικών Παιδικών Σταθμών (ΠΑΣΙΠΣ) των οποίων οι προθέσεις για παροχή εκπαίδευσης και αγωγής στις προσχολικές ηλικίες εκφράστηκαν μέσα από το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο των ιδιοκτητών Παιδικών Σταθμών, που έγινε στην Αθήνα τον Απρίλιο του 1991.
Κάτω από τις προϋποθέσεις αυτές καλούνται οι γονείς να παίξουν πολλούς ρόλους μαζί και μάλιστα ρόλους που κανείς γονιός δεν σπούδασε, άρα δεν πήρε πτυχίο για να γίνει γονιός, αλλά ούτε μέσα από άλλες σπουδές πήρε τα βασικά στοιχεία γνώσεων και εμπειρίας για αυτό που έγινε, μέσα από τη φυσική εξέλιξη των γεγονότων. Παρ’όλα αυτά, η κοινωνία χωρίς η ίδια να δημιουργεί τις προϋποθέσεις θέλει το ανδρόγυνο καλούς γονείς, σωστούς συντρόφους και ιδιαίτερα τη γυναίκα καλή νοικοκυρά, δασκάλα των παιδιών της κ.α.
Δεν αναρωτήθηκε ποτέ κανένας αρμόδιος πώς επιστρέφοντας οι γονείς στο σπίτι θα έχουν την ψυχική και σωματική διάθεση να ασχοληθούν με το ή τα παιδιά τους;
Δεν φρόντισε το αρμόδιο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας να πληροφορήσει το γονιό για τις υποχρεώσεις που θα αναλάβει και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες καλείται να μεγαλώσει το παιδί που έφερε στον κόσμο
Δεν φρόντισε να δημιουργήσει την υποδομή για οικονομικά κίνητρα και στηρίγματα στο μεγάλωμα του παιδιού και παρ’ όλο που θεωρείται και λέγεται Υπουργείο-Πρόνοιας, ποτέ δεν προνόησε.
Δεν φρόντισε το αρμόδιο υπουργείο και δεν φροντίζει και σήμερα παρ’ ότι ξεκίνησε ο θεσμός αυτός βάση, να προβλέψει την εξέλιξή του και τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν και έτσι βλέπουμε σήμερα να υπάρχουν οργανωτικές ελλείψεις, παντελής απουσία επιμόρφωσης, ανυπαρξία προσχολικών προγραμμάτων ελέγχου, κινήτρων κλπ.
Μέσα από αυτή την πραγματικότητα καλούνται οι υπεύθυνοι των Κέντρων Προσχολικής Αγωγής με την επιστημονική τους γνώση, την εμπειρία τους, το μεράκι τους και την επιθυμία τους να θέλουν να δώσουν πραγματική αγωγή στη βάση της ζωής, να απαρνούνται ακόμη και την ονομασία παιδικός σταθμός (που είναι συνώνυμος με μπεϊμπι παρκιν και που καλλιέργησε τη νοοτροπία όποιος δεν αγαπάει το παιδί του το στέλνει στον παιδικό σταθμό), να δώσουν τη μάχη για σωστή πληροφόρηση, για σωστά προγράμματα πρόληψης και πρώιμης παρέμβασης.
Με μοντέλα μέριμνας που προσδιορίζονται σε θέματα υγείας, διατροφής, ψυχαγωγίας, αναπτυξιακής εξέλιξης του παιδιού και ακόμα μέριμνα που επεκτείνεται στην εκμάθηση προγραφής, προανάγνωσσης και προρίθμησης που είναι οι βάσεις για να μαθαίνουν τα παιδιά μεσα από το παιχνίδι. Βασική αρχή για να αγαπήσουν την γνώσση και να μην την απορρίψουν μέσα από μηχανισμούς άγχους και τιμωρίας.
Και βέβαια στην άλλη πλευρά, στέκονται γονείς, αυτοί που δεν θέλουν να αφήσουν, αλλά να στείλουν το παιδί τους στο Κέντρο Προσχολικής Αγωγής, γιατί πλέον θεωρούν ανάγκη, να διαλέξουν, να επιλέξουν το χώρο που θα τους εκφράζει, που θα ταιριάζει στις αρχές τους, στις ανάγκες τους, στη φιλοσοφία τους, στην πληροφόρησή τους.
Σ’ αυτό το σημείο θα ήθελα να απευθυνθώ σε όλους εσάς, τους γονείς και να σας πω πως αισθάνομαι υπερήφανη γιατί όλοι όσοι μας εμπιστευθήκατε τα παιδιά σας είστε από αυτούς τους γονείς που θέλουν να στέλνουν το παιδί τους και όχι να το αφήνουν στο ΚΕΠΑ.
Θα ήταν όμως άδικο να μην αναφερθώ και σε όλους τους παιδαγωγούς του ΚΕΠΑ που με υπομονή και μεράκι καταφέρνουν να κάνουν πραγματικότητα την προσδοκία σας για εκπαίδευση του ποδιού σας.
Τέλος, ας μην ξεχνάμε όλοι μας πως η ηλικία 0 έως 6 των ανθρώπων και κατ’ επέκταση ο θεσμός των Κέντρων Προσχολικής Αγωγής καθώς και η οικογένεια είναι τόσο σημαντικοί παράγοντες που αν λειτουργήσουν σωστά αλλάζουν το μέλλον και τη μοίρα των ανθρώπων.
